Makedonya'da Kaliteli Eğitim

Makedonya Yugoslavya'nın çok uzun yıllar baskısını görmüştür, bu baskının izlerini üzerinden atsa da yeni bir oluşum içersin de olduğu yılların ve bugünün Batı Avrupa'sının  karışımı Makedonya'da eğitim sistemini karma bir yapıya dönüştürmüştür.

Sovyet etkisi silinen tüm izlere rağmen ders kitaplarında ve eğitim sisteminde hala kendini az olmakla birlikte hissettirmektedir.

Eğitim sisteminin yüksek öğrenim alanında bölündüğü 3 ana sınıf Üniversite, Fakülte ve Yüksek okuldur.

Makedonya topraklarında eğitim almak isteyen öğrenciler bu eğitim alanları eğer lisans içinse 4 yıl, eğer yüksek lisans içinse 2 yıl, doktora programında ise farklı bir yapı hakimdir. Doktora öğrencileri için durum rehber bir öğrenmen gözetiminde yapılan araştırmaya yönelik bireysel çalışmalardır.

Bu ülkede öğrencileri lisans, yüksek lisans ve doktora eğitimlerini isterlerse yarı zamanlı isterlerse tam zamanlı bir şekilde gerçekleştirebilmektedirler, öğrencilerin arzusu dahilinde istedikleri alanda çalışmaları başlamaktadır.

Makedonya fakültelerine özerklik vermişti fakat bu özerklik fakültelerinin tam  bir bağımsızlığı anlamına gelmemektedir, fakülteler hala yüksek örenim kurumunun bir parçası halindedirler.

İştip, Tetova, Manastır, Ohrid, Bitola gibi bir çok şehirde üniversiteler bulunmaktadır, bu üniversiteler develet tarafından parasal alanda desteklenmektedirler, Tetova'da bulunan Tetova Devlet Üniversitesi'nin diğer adı, Kalkandelen Üniversitesidir. Üsküp'te bulunan ve oldukça iyi bir üne sahip olan Üsküp Üniversitesinin adı, Kiril I Metodi Üniversitesi'dir. Makedonya'nın doğu bölgesinde bulunan ve bir tekstil şehri olarak ün yapan üniversitenin adı ise Goce Delcev Üniversitesi'dir. Güzel şehir Ohrid ve Bitola şehirlerinde bulunan St. Kliment Ohridski Üniversitesi'nin diğer bir adı da Manastır Üniversitesi'dir. Ülkemiz Yüksek Öğrenim Kurulu bu üniversitelerin  denkliğini kabul etmiştir.

 

2015 yılında ulaşmak istediği eğitim hedefini gerçekleştirebilmek için Makedonya bir çok ortaklık programı gerçekleştirmiştir. Bu ortaklık programlarının bir kısmı uluslar arası düzeyde çok büyük programlardır.  Makedonya bu programlar ile çok sayıda ülke ile eğitim bağlarını kuvvetlendirmiş ve eğitim sistemini kökünden değiştirmiştir. Bu değişiklikler gerek öğrenciler gerek öğretmenler açısından reform niteliği taşıyan yeniliklerdir denebilir.

British Council adı eğitim sistemleri için bir markadır, dil anlamında eğitim dünyasına büyük katkıları olan bu kurum, İngiltere ile yapılan ortaklık anlaşması ile Makedonya için bir dönüm noktası olmuştur. Dil problemi ülkenin gündeminden tamamen kalkmıştır ve okullarda dil yeterlilik sınavı yapılabilecek seviyeye gelinmiştir.

Her yıl giderek artan yurt dışı eğitim potansiyeli içerisinden en iyi payı alan ülke son yıllarda Makedonya olmaktadır. Eğitim için talep ettiği düşün rakamlar Makedonya'yı bir eğitim merkezi haline getirmiştir.

Bir çok ülke uygun hayat şartları ile Makedonya açısından kıyaslanmayacak derecede pahalıdır. Bu yüzden Makedonya birde düşük fiyatlar düzeyinde tuttuğu eğitim ücretleri ile birleştirince bu durumu  ülke tam anlamı ile talebi kendine çekmiştir. Makedonya'da bulunan  üniversitelerin yüzde 25'i Üsküp şehrinde bulunmaktadır.

Üniversite eğitimi alanında önemli olan sektörlerden biride kitap sektörüdür, bu sektör Avrupa ülkeleri ile kıyaslanınca onların seviyelerine çıkmasa da yoğun bir şekilde olan yerli ve yabancı yayın evi  rekabeti ülkede sektörü giderek canlandırmaktadır.

Dil anlamında Makedonya'nın bir dünya ülkesi olmasını sağlayan British Counchil Makedonya'da aynı zamanda Milli Eğitim Bakanlığı adına da önemli ödül programlarını yürütmektedir. 5 ödül programı ile birlikte Makedonya'nın eğitim sistemine Chevening bursları ile başarılı öğrenciler katan British Council İngilizce'yi en büyük öncelikte tutarak toplum, sanat, eğitim, bilgi, spor ile de diğer önceliklerini belirlemiştir.

Makedonya üniversitelerinde eğitim gören öğrencilerin önemli araştırma projeleri veya projeleri Dünya Bankası, AB gibi uluslar arası kuruluşlarca finanse edilmektedirler.

Kültür Bakanlığı, St. Kliment Ohridski Üniversitesi ile önemli bir ortaklık yürüterek ülkenin Avrupa Bologna sistemine geçişini sağlamıştır. Avrupa  Birliği ile imzalanan eğitim protokolü ile ortaklık programları başlamış ve ülke artık global bir eğitim sistemine sahip olmuştur. Makedonya dil yönü ile bugün üniversitelerinde Rusça, Türkçe, Almanca, İngilizce yeterlilik sınavları yapıyorlar ise imzalanan bu protokollerin sonucudur.

Ülkenin size kapılarını açmada ki tek koşulu lise diplomasıdır. Ülkemizden herhangi bir liseden alınan diploma ile öğrenciler Makedonya'da istedikleri alanda eğitim hakkına sahip olmaktadırlar. Fakat bu hak İmam Hatip Liselilerinde bir pürüz ile karşılaşmaktadır, Makedonya'da bir denkliği bulunmayan bu lisenin mezunları bu konuda YÖK'ten yardım talep etmelidirler.

Türk öğrenciler ve tüm Türkler Makedonya'da kendi ana vatanlarındaymış gibi bir izlenime sahip olurlar. Bu yüzden öğrencilerimiz için Makedonya bulunmaz bir eğitim merkezidir.